„PÉITENGER WANDJANG“

 

Nodeem Péiteng de Sëtz vun der Compagnie des Chemins de Fer Prince Henri gi war, an d’Strecken Péiteng-Esch a Péiteng-Stengefort 1873 gebaut waren, si vill Eisebunner heihinner wunne komm. Vill vun hinnen waren houfreg op hir Positioun, hir Uniforme mat de gëllene Knäpp an hir nei Haiser. Si hu sech “Prënzerten” genannt.

Déi agesiesse Péitenger hunn dës nei Matbierger, déi hirer Meenung no agebilt waren an d’Nues ze héich gehuewen hunn, spëttesch a vun uewen erof gekuckt a si hunn d’Bezeechnung vum Wandjang erfonnt, déi an den Nopeschuertschaften deelweis verallgemengert gouf an op jidder Péitenger iwwerdroe gouf.

An der Nokrichszäit gouf d’Motiv vum Wandjang vun der Kavalkad erëm opgeholl, allerdéngs mat der Zäit reng op de Wand reduzéiert (am Kordall bléist bekanntlech dacks de Westwand, de Péitenger Wand) an dëse Wand gouf zum Motto vun der Péitenger Fuesent: “De Wand, dee bléist!”

Dës Skulptur gouf vun der Artistin Yvette Gastauer-Claire geschafen. (www.gastauer.lu)

D’Strooss, déi vun der Skulptur erof an den Zentrum vu Péiteng féiert (haut Robert-Schuman-Strooss), ass fréier den “Härewee” genannt ginn, well hei de Membere vun der Eisebunnsdirektioun hir Déngschtvillae stoungen. Géintiwwer vun der Skulptur steet nach haut eent vun deenen Haiser.


„PÉITENGER WANDJANG“

 

« Wandjang » (= frimeur, littéralement: Jean le Vent)

Depuis l’ouverture des lignes de chemin de fer Esch-Pétange et Pétange-Steinfort en 1873, de nombreux cheminots s’installèrent à Pétange, siège des Chemins de Fer Prince Henri. Beaucoup d’entre eux s’enorgueillissaient un peu trop de leur statut, de leur bel uniforme aux boutons dorés et de leurs maisons récemment construites.

Les Pétangeois de souche les trouvaient trop épris d’eux-mêmes voire arrogants et pour se moquer d’eux leur donnaient ce sobriquet – qu’au fil des années les habitants des localités voisines allaient généraliser pour désigner les Pétangeois tout court.

Après la 2e Guerre Mondiale, le « Wandjang » devint un motif populaire de la Cavalcade de la mi-carême. Réduit au vent (la vallée de la Chiers est connue pour ses rafales de vent de l’ouest appelées aussi « vent de Pétange ») il survit dans la devise des manifestations carnavalesques de la commune: « De Wand, dee bléist! » (Le vent, il souffle!)

Cette sculpture a été réalisée par Yvette Gastauer-Claire (www.gastauer.lu).

La rue qui mène du centre vers la gare de Pétange (l’actuelle rue Robert Schuman) était appelée communément « Härewee » (chemin des seigneurs), parce que c’est ici que se dressaient les maisons de maître des membres de la direction des Chemins de Fer. Un seul de ces bâtiments (vis-à-vis de la sculpture) a été conservé.


„PÉITENGER WANDJANG“

 

« Wandjang » (= Wichtigtuer, Windbeutel)

Nachdem Petingen Sitz der Prinz-Heinrich-Eisenbahnen geworden war, und die Strecken Petingen-Esch sowie Petingen-Steinfort 1873 eröffnet worden waren, hatten sich zahlreiche Eisenbahner hier niedergelassen. Viele waren sichtlich stolz auf ihren Status, ihre Uniformen mit den goldenen Knöpfen und ihre neuen Häuser.

Die alteingesessene Bevölkerung betrachtete diese neuen Mitbürger, die ihrer Meinung nach zu sehr von sich eingenommen waren und die Nase zu hoch trugen, mit einer Mischung aus Spott und Herablassung und erfand für sie diese Bezeichnung, die in den Nachbarortschaften teilweise auch verallgemeinert und auf alle Petinger übertragen werden sollte.

In der Nachkriegszeit wurde das Motiv des « Wandjang » vom Straßenkarneval (die « Cavalcade » am Halbfastensonntag) wieder aufgenommen, mit der Zeit allerdings auf den Wind reduziert (im Tal der Korn bläst bekanntlich häufig ein heftiger Westwind, auch « Petinger Wind » genannt), und dieser Wind wurde zum Motto der Karnevalsveranstaltungen in der Gemeinde: « De Wand, dee bléist! » (Der Wind, der bläst!)

Diese Skulptur wurde geschaffen von Yvette Gastauer-Claire (www.gastauer.lu).

Die Straße, an deren Ende die Skulptur steht und die von der Ortsmitte zum Bahnhof führt (die heutige Robert-Schuman-Straße), wurde « Härewee » (Herrenweg) genannt, weil hier die Dienstvillen von Direktionsmitgliedern der Eisenbahngesellschaft standen. Ein einziges dieser Häuser (gegenüber der Skulpur) ist erhalten geblieben.


PÉITENGER WANDJANG“

« Wandjang » (= show-off)

After becoming the headquarters of the Prince Henry Railroad Company and the lines Pétange-Esch/Alzette and Pétange-Steinfort had been completed in 1873, quite a number of railroad employees came to live in Pétange. Many of them were proud of their position, their uniform adorned with golden buttons but also of their houses.

They referred to themselves as « Prënzerten » (those working for the Prince Henry Railroad Company). The autochthonous population regarded the newcomers as being self-absorbed as well as snooty and looked down on them with mockery and condescension. They started calling them « Wandjang » (a kind of show-off or stuffed shirt), an expression people from neighboring towns then began to generalize and confer it to every person from Pétange.

After the war, the theme « Wandjang » was revived during the Carnival parade – the « Cavalcade » – before the term was reduced to « Wand » (wind). This was based on the common knowledge that in the Chiers Valley westerlies occur frequently and have become the motto « De Wand, dee bléist » (the wind is blowing) of the Carnival season in Pétange.

The sculpture was created by Yvette Gastauer-Claire (www.gastauer.lu)

The street leading from the town center up to the sculpture and also to the local train station – the current rue Robert Schuman – used to be called « Härewee » (Gentry Way) to highlight the fact that members of the railroad company management had their company houses here. Of those, one house only, directly opposite the sculpture, has been preserved until now.

Péitenger Wandjang
Péitenger Wandjang
Péitenger Wandjang

Lieu:

Pétange, cour de la Gare

Coordonnées de position:

Luref 59054 E | 68922 N
Lon/Lat WGS84 5.87863 E | 49.55462 N
Lon/Lat WGS84 DMS 5° 52′ 43,0″ E | 49° 33′ 16,6″ N
Lon/Lat WGS84 DM 5° 52,71793′ E | 49° 33,27712′ N
WGS84 UTM 708189 | 5493095 (UTM31N)

Péitenger Wandjang – Making of

 

(Brochure réalisée par l’artiste Yvette Gastauer-Claire)
Aller au contenu principal